Khi hành trình xây nhà dần đi đến hồi kết, nhiều gia chủ thường cảm thấy nhẹ nhõm và háo hức dọn vào tổ ấm mới. Tuy nhiên, trước khi chính thức bàn giao, có một giai đoạn cực kỳ quan trọng mà không thể bỏ qua, đó là nghiệm thu công trình. Đây không chỉ là thủ tục hành chính giữa chủ đầu tư và nhà thầu, mà là quá trình kiểm tra sau thi công toàn diện, nhằm đảm bảo mọi hạng mục đạt tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn và thẩm mỹ như cam kết ban đầu.
Trong bài viết này, Kinh Nghiệm Làm Nhà sẽ giúp bạn hiểu rõ vì sao nghiệm thu là “bước khóa” của hành trình xây dựng, những hạng mục cần kiểm tra, và các sai sót thường gặp khiến nhiều gia chủ phải “sửa lại từ đầu”.
Nghiệm Thu Công Trình Là Gì Và Vì Sao Quan Trọng
Nghiệm thu công trình là quá trình đánh giá, kiểm tra, xác nhận chất lượng thi công của toàn bộ hoặc từng phần công trình trước khi đưa vào sử dụng. Đây là bước đảm bảo rằng mọi hạng mục đã được thực hiện đúng thiết kế, đúng tiêu chuẩn kỹ thuật và đảm bảo an toàn cho người ở.
Quy trình này không chỉ giúp phát hiện sớm những lỗi thi công mà còn là cơ sở pháp lý để bàn giao, thanh toán và bảo hành sau này. Nếu bỏ qua hoặc làm qua loa khâu kiểm tra sau thi công, bạn có thể phải đối mặt với nhiều rủi ro như thấm dột, nứt tường, điện chập cháy hoặc nền sụt lún chỉ sau vài tháng sử dụng.
Nói cách khác, nghiệm thu không chỉ là “kết thúc công trình”, mà chính là “bắt đầu cuộc sống an toàn trong ngôi nhà mơ ước”.
Các Giai Đoạn Cần Nghiệm Thu Trong Quá Trình Xây Nhà
Một công trình đạt chuẩn thường trải qua nhiều lần nghiệm thu công trình, chứ không chỉ thực hiện một lần khi hoàn thiện. Mỗi giai đoạn có mục đích riêng, giúp kiểm soát chất lượng theo từng bước:
✦ Nghiệm thu phần móng: Kiểm tra độ sâu, vật liệu, cốt thép, khả năng chịu tải và chống thấm. Đây là nền tảng quyết định độ bền của ngôi nhà.
✦ Nghiệm thu phần thô: Bao gồm cột, dầm, sàn, tường. Cần đo độ vuông góc, cao độ, khoảng cách giữa các cấu kiện và độ đặc chắc của bê tông.
✦ Nghiệm thu hệ thống điện – nước: Kiểm tra đường ống âm tường, hệ thống dây dẫn, ổ cắm, công tắc, áp lực nước, và khả năng chống rò rỉ.
✦ Nghiệm thu hoàn thiện: Là giai đoạn kiểm tra sau thi công quan trọng nhất, gồm sơn tường, lát gạch, cửa, trần, đèn, thiết bị nội thất.
✦ Nghiệm thu tổng thể: Giai đoạn cuối cùng trước khi bàn giao, kiểm tra toàn bộ công trình để đảm bảo đồng bộ, an toàn và đạt thẩm mỹ cao nhất.
Ai Là Người Tham Gia Nghiệm Thu
Theo quy định, thành phần tham gia nghiệm thu công trình bao gồm: chủ đầu tư (gia chủ), nhà thầu thi công, giám sát kỹ thuật, và nếu có, đơn vị thiết kế hoặc tư vấn độc lập.
Sự có mặt của nhiều bên giúp việc kiểm tra sau thi công trở nên khách quan, minh bạch hơn. Mỗi bên có trách nhiệm riêng: chủ đầu tư kiểm tra tính đúng đắn so với hợp đồng, nhà thầu chứng minh chất lượng thi công, còn kỹ sư giám sát đảm bảo mọi hạng mục tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật và an toàn xây dựng.
Gia chủ nên yêu cầu lập biên bản nghiệm thu công trình chi tiết, ghi rõ các thông số kỹ thuật, hình ảnh thực tế và chữ ký của các bên. Tài liệu này sẽ rất quan trọng nếu phát sinh tranh chấp hoặc bảo hành sau này.
Những Hạng Mục Cần Kiểm Tra Sau Thi Công
Đây là bước mà gia chủ không nên giao phó hoàn toàn cho nhà thầu, vì nó liên quan trực tiếp đến chất lượng sống sau này. Dưới đây là các hạng mục kiểm tra sau thi công thường gặp:
1. Kết cấu và tường: Quan sát các vết nứt, phồng rộp hoặc bong tróc. Dùng thước đo kiểm tra độ thẳng đứng và ngang của tường.
2. Sàn và gạch lát: Kiểm tra độ phẳng, khe ron, âm thanh khi gõ để phát hiện gạch rỗng.
3. Hệ thống điện: Thử toàn bộ công tắc, đèn, ổ cắm. Dùng bút thử điện để đảm bảo an toàn.
4. Hệ thống nước: Kiểm tra áp lực nước, độ kín ống, thoát nước sàn và bồn rửa. Đổ nước kiểm tra chống thấm tại các khu vực nhà tắm, ban công, sân thượng.
5. Sơn tường và trần: Quan sát độ đều màu, các điểm bị rạn hoặc loang màu.
6. Cửa và phụ kiện: Kiểm tra bản lề, khóa, khung cửa và độ êm khi đóng mở.
Việc kiểm tra kỹ lưỡng giúp bạn phát hiện lỗi sớm để yêu cầu nhà thầu khắc phục ngay, tránh việc “ở rồi mới sửa” – vừa tốn kém, vừa bất tiện.
Những Sai Lầm Gia Chủ Thường Gặp Khi Nghiệm Thu
Rất nhiều người lần đầu xây nhà mắc phải sai lầm khi nghiệm thu công trình. Một số lỗi phổ biến gồm:
☞ Tin tưởng hoàn toàn vào nhà thầu, không tham gia trực tiếp.
☞ Nghiệm thu vội vàng khi công trình chưa khô hoặc chưa được dọn vệ sinh.
☞ Không lưu lại hình ảnh hoặc không lập biên bản chi tiết.
☞ Bỏ qua những lỗi nhỏ như khe nứt, ron gạch lệch, hoặc sơn không đều.
Thực tế, những chi tiết tưởng nhỏ này lại là nguyên nhân dẫn đến các sự cố lớn sau này. Do đó, trong quá trình kiểm tra sau thi công, hãy dành thời gian kiểm tra từng phòng, từng hạng mục, và chụp hình lại để đối chiếu nếu cần.
Nghiệm Thu Hệ Thống Điện Nước – Bước Không Thể Thiếu
Một ngôi nhà đẹp nhưng hệ thống điện – nước không đạt chuẩn sẽ gây bất tiện và nguy hiểm trong quá trình sử dụng. Vì vậy, giai đoạn nghiệm thu công trình cần đặc biệt chú trọng phần này.
Hãy kiểm tra các điểm nối ống nước xem có rò rỉ hay không, thử áp lực nước ở tất cả đầu vòi, kiểm tra dòng điện bằng bút thử, đảm bảo ổ cắm và công tắc đặt đúng vị trí, hoạt động trơn tru. Nếu có bản vẽ kỹ thuật, hãy đối chiếu để xem hệ thống lắp đặt có đúng thiết kế hay không.
Nếu phát hiện sai sót trong kiểm tra sau thi công, cần yêu cầu nhà thầu khắc phục trước khi nghiệm thu chính thức. Điều này sẽ giúp tránh việc phải đục tường hoặc thay đường ống sau khi đã hoàn thiện nội thất.
Thủ Tục Và Hồ Sơ Nghiệm Thu
Một bộ hồ sơ nghiệm thu công trình thường bao gồm: biên bản nghiệm thu từng hạng mục, biên bản nghiệm thu tổng thể, bản vẽ hoàn công, kết quả kiểm định (nếu có), chứng chỉ vật liệu và nhật ký thi công.
Những giấy tờ này không chỉ cần thiết cho việc bàn giao giữa hai bên, mà còn quan trọng nếu bạn cần xin cấp sổ hoàn công hoặc bảo hành công trình sau này. Khi nhận bàn giao, hãy kiểm tra kỹ thông tin trong biên bản, đảm bảo chữ ký đầy đủ và đúng ngày tháng thực tế.
Nghiệm Thu Là Nền Tảng Cho Cuộc Sống Bền Vững
Xây nhà là hành trình của niềm vui xen lẫn thử thách, và nghiệm thu chính là dấu chấm tròn hoàn hảo cho hành trình ấy. Khi nghiệm thu công trình được thực hiện đúng quy trình, bạn không chỉ nhận được một ngôi nhà đẹp mà còn là sự đảm bảo về an toàn, độ bền và giá trị sử dụng lâu dài.
Tại Kinh Nghiệm Làm Nhà, chúng tôi luôn khuyên gia chủ hãy dành thời gian cho giai đoạn này – kiểm tra kỹ từng chi tiết, đối chiếu từng hạng mục, để chắc chắn rằng mỗi viên gạch, mỗi đường dây điện, mỗi lớp sơn đều đạt chuẩn như mong đợi. Vì chỉ khi kiểm tra sau thi công cẩn thận, bạn mới thực sự yên tâm bước vào tổ ấm hoàn hảo mà mình đã dày công vun đắp.
